Rurka krtaniowa zastosowania i sposób intubacji

Rurka krtaniowa jest przyrządem medycznym służącym do utrzymania drożności dróg oddechowych. Używa się jej tam, gdzie niemożliwe jest zaintubowanie pacjenta. Sprawdź, jak wygląda rurka, kiedy i jak należy ją zakładać!

Rurka krtaniowa jest alternatywnym sposobem wentylacji dla maski twarzowej, maski krtaniowej oraz intubacji dotchawicznej.

Rurka krtaniowa (laryngeal tube, LT) to nadgłośniowy przyrząd służący przeprowadzeniu wentylacji, który został wprowadzony na rynek w 1999 roku. Przyrząd składa się z zakrzywionej rurki z dwoma mankietami uszczelniającymi. Rurka krtaniowa stosowana jest u osób głęboko nieprzytomnych, u których doszło do poważnych zaburzeń oddychania lub zatrzymania akcji serca. Budowa rurki umożliwia jej wprowadzenie bez używania dodatkowych instrumentów typu laryngoskop. Jej dolny koniec wprowadzany jest na ślepo w górnym odcinku przełyku. Rurki jednorazowe są dostępne w kilku rozmiarach, należy je dobierać do wzrostu pacjenta. Każdy rozmiar oznaczony jest innym kolorem. Poniżej znajdziesz najważniejsze informacje na temat zastosowania i działania rurki krtaniowej.

Komplety do udrażniania dróg oddechowych znajdziesz w naszym sklepie

Zanim ratownik zdecyduje o użyciu jakiegokolwiek urządzenia do udrożnienia dróg oddechowych, wykonuje tzw. test ściskania, który poinformuje o stanie pacjenta. Należy pamiętać, że zastosowanie rurki lub innych przyrządów wiąże się z możliwością wystąpienia niepożądanych skutków ubocznych – odruchów gardłowych, krtaniowych, skurczu głośni, kaszlu, a nawet wymiotów. Aby temu zapobiec, trzeba upewnić się, że pacjent będzie dobrze tolerował rurkę krtaniową. Ta może być zastosowana u pacjentów nieprzytomnych, bez odruchów obronnych. Co istotne, po włożeniu rurki, należy osłuchać chorego, aby upewnić się, czy sprzęt został umieszczony prawidłowo. Do przeprowadzenia procedury potrzebny jest zestaw:

• strzykawka;
• żel znieczulający;
• stetoskop.

Jeśli pierwsza próba włożenia rurki nie powiedzie się, należy przerwać procedurę, a następnie ponownie spróbować przy wykorzystaniu nowej rurki krtaniowej.

Instrukcja zakładania rurki krtaniowej:

Rurka krtaniowa – budowa, rozmiar

Rurka LT wprowadzana jest zawsze do przełyku. Przyrząd składa się z szerokiej rurki i dwóch balonów uszczelniających, z których jeden znajduje się na końcu rurki (balon przełykowy), a drugi nieco wyżej (balon gardłowy). Do uzupełniania powietrza służy znajdująca się w zestawie strzykawka. Zarówno na rurce, jak i na strzykawce znajduje się oznaczenie w postaci odpowiedniego koloru oraz numeru, które mówią o tym, jaka ilość powietrza powinna zostać wprowadzona podczas wentylacji. Rurki krtaniowe mają różne rozmiary, a ich dobór zależy od wzrostu pacjenta:

• dla dziecka o wzroście 90–115 cm, wadze 12–25 kg odpowiednia jest rurka oznaczona kolorem zielonym o rozmiarze nr 2;
• dla dzieci o wzroście 105–130 cm, wadze 25–35 kg stosuje się rurkę pomarańczową o rozmiarze 2,5;
• osoby dorosłe o wzroście do 155 cm – odpowiednia będzie rurka żółta nr 3;
• u dorosłych o wzroście 155–180 cm wykorzystywana jest rurka czerwona nr 4;
• u dorosłych o wzroście powyżej 180 cm stosuje się rurki purpurowe oznaczone numerem 5.

Rurka krtaniowa – istotne rozwiązania

Najnowsze modele rurek krtaniowych LTS wyposażone są w dodatkowy kanał, który umożliwia odprowadzanie zgromadzonego powietrza oraz treści przewodu pokarmowego przez cewnik na zewnątrz jamy ustnej (rurki dwukanałowe). Dwa mankiety stabilizują rurkę, uszczelniają cześć ustną i nosową, minimalizują ryzyko wdmuchnięcia powietrza do żołądka. Kształt i budowa rurki ułatwia jej wprowadzenie do części krtaniowej gardła. Wentylacja odbywa się przez otwór pomiędzy dwoma balonami rurki.

Zakładanie rurki krtaniowej

1. Osoba poddawana sztucznej wentylacji musi leżeć na plecach, np. w pozycji neutralnej. Jeśli poszkodowany nosi protezę zębową, należy ją usunąć.
2. Przed założeniem rurki krtaniowej trzeba przez około 10 sekund natleniać pacjenta.
3. Następnym krokiem jest nałożenie żelu znieczulającego na rurkę na wysokości obu mankietów uszczelniających.
4. Rurkę należy chwycić w taki sposób, jak trzyma się długopis, a następnie wprowadzić ją do jamy ustnej aż do momentu wyczucia oporu.
5. Należy prowadzić ją wzdłuż osi ciała, po krzywiźnie podniebienia twardego, dalej po tylnej ścianie gardła aż do przełyku.
6. Po włożeniu następuje napełnienie balonów powietrzem przy pomocy strzykawki w ilości zalecanej w danym przypadku (oznaczenia kolorystyczne, numery).
7. Po przeprowadzeniu procedury należy osłuchać pacjenta w celu potwierdzenia prawidłowego położenia rurki.

Zgodnie z opinią środowiska medycznego stosowanie rurki krtaniowej można nazwać najskuteczniejszą metodą wentylacji (obok maski krtaniowej). Skuteczność zabiegu z jej użyciem na etapie przedszpitalnym szacuje się na 90%.

Kiedy nie należy stosować rurki krtaniowej?

Zastosowanie rurki krtaniowej nie zawsze jest możliwe. Należy zrezygnować z tej metody u pacjentów płytko nieprzytomnych, reagujących. Przeciwwskazania do użycia rurki to także:

• podejrzenie urazu przełyku;
• obrzęk płuc;
• POCHP;
• stan, w którym doszło do zamknięcia dróg oddechowych – zatrucie wziewne, reakcja alergiczna, ciało obce.

Rurka krtaniowa wielokrotnego i jednorazowego użytku

Rurki krtaniowe występują w wersji przyrządu wielokrotnego użytku. Modele te można poddawać 50-krotnej dekontaminacji w autoklawie. Przydają się one szczególnie w tych miejscach, w których zakłada się dość częste korzystanie z tej metody udrażniania dróg oddechowych. W zespołach ratownictwa medycznego oraz oddziałach SOR stosowane są zazwyczaj rurki krtaniowe jednorazowe, pakowane sterylnie (np. rurka krtaniowa LT-D lub LTS-D). Rurki wielorazowe oznaczane są symbolem LT.

Rurka krtaniowa a maska krtaniowa

Maski krtaniowe (LMA) to wyrób medyczny stosowany na całym świecie do utrzymania drożności dróg oddechowych u pacjentów nieprzytomnych, w stanach znieczulenia lub utraty świadomości. Maska składa się z rurki powietrznej połączonej z eliptycznym mankietem uszczelniającym. Rurka zakończona jest łącznikiem, do którego podłącza się worek samorozprężalny w celu podania tlenu. Oba przyrządy – rurkę i maskę krtaniową stosuje się w podobnych przypadkach.

Zakładanie rurki krtaniowej jest łatwe, natomiast sam sprzęt okazuje się niezmiernie skuteczny w zapewnieniu prawidłowej wentylacji u osób poszkodowanych. Przeznaczony jest do zabezpieczania drożności dróg oddechowych zarówno małych dzieci, jak i dorosłych.

Wykres pokazujący prawidłowe ułożenie rurki krtaniowej:

Film prezentujący poprawną intubację:

Rozmiary rurek krtaniowych

Jak poprawnie reagować w sytuacjach zagrożenia?

• Zadbaj o własne bezpieczeństwo – więcej o tym w artykule “Po pierwsze bezpieczeństwo ratującego“.
• Wezwij pomoc – zadzwoń na 112 – podczas rozmowy zachowaj spokój. Przedstaw się, podaj miejsce zdarzenia (na drodze mogą to być numery słupków przy ulicy), ustal miejsce zdarzenia, opisz sytuację i zagrożenia, postaraj się podawać krótkie, konkretne i istotne fakty. Bez krzyków, emocji lub pośpieszania! Postaraj się nie reagować emocjonalnie, operator musi zebrać konkretne informacje i zadać odpowiednie pytania, na które należy udzielić odpowiedzi. Przeprowadzenie wywiadu przez operatora CPR jest bardzo istotne. Dodatkowo rozmowa jest nagrywana i możesz na bieżąco dopytywać operatora w wielu kwestiach w razie potrzeby. Jeśli sytuacja tego wymaga a poszkodowany jest w poważnym stanie najlepiej nie rozłączaj się z operatorem, ustaw tryb głośnomówiący i komunikuj się z operatorem. Masz prawo nagrywać rozmowę z operatorem, nawet, jeśli nie poinformujesz go o tym fakcie. Rozmowa jest (a przynajmniej powinna być), nagrywana również poprzez Centrum Powiadamiania Ratunkowego. Jeśli masz obawy co do wykonywanych czynności, lub sytuacja ulega zmianie, zawsze możesz zadzwonić ponownie, aby zadać pytanie lub upewnić się co do dokonywanych czynności.
• Sprawdź i podtrzymuj funkcje życiowe – jest to bezwzględnie najważniejszy z punktów, gdyż od niego zależy niejednokrotnie życie poszkodowanego. Jeśli sytuacja poszkodowanego zagraża jego życiu (ma masywny krwotok lub nie oddycha), wezwanie pomocy możesz realizować jednocześnie udzielając pomocy lub prowadząc RKO (Resuscytację Krążeniowo Oddechową). Więcej na ten temat znajdziesz w artykule “Podtrzymywanie funkcji życiowych”
• Przeprowadź czynności ratujące życie, kontynuuj je aż do przybycia służb i odbioru poszkodowanego, przez zespół ratownictwa medycznego.
• Wykorzystaj świadków zdarzenia, w razie potrzeby poproś świadków o pomoc w udzieleniu pomocy. Jeśli jest taka potrzeba poproś o zlokalizowanie i dostarczenie defibrylatora AED. Jeśli poszkodowany wymaga RKO poproś jedną lub dwie osoby o pomoc, na wypadek gdy opadniesz z sił. Pamiętaj, że każda sekunda w przypadku (NZK – Nagłego Zatrzymania Krążenia), decyduje o życiu lub śmierci.
• Nie bój się działania i reagowania! Nie wierz w mity o odpowiedzialności karnej za rozcięcie pasów lub zniszczenie odzieży. Już samo wezwanie pomocy jest istotnym elementem udzielenia pierwszej pomocy. W praktyce udzielenie pomocy polegać może np. na przeniesieniu leżącego na jezdni rannego w bezpieczne miejsce, przywróceniu akcji serca poprzez RKO lub zatamowaniu krwawienia. Masz prawo dokonać wszystkich czynności, które ratują zdrowie i życie, zgodnie z posiadaną przez Ciebie wiedzą i umiejętnościami.
• Istotna jest próba udzielenia pomocy, bez względu na jej skuteczność! Odpowiedzialność karna dotyczy wyłącznie nie udzielenia pomocy – art. 162 KK. (Nie mamy takiego obowiązku tylko wtedy, gdy takiej pomocy nie można udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo powstania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub na miejscu znajdują się już profesjonalne jednostki ratownicze).

Żaden artykuł i materiał zamieszczony na naszej stronie nie zastąpi porady lekarskiej i badania specjalistycznym sprzętem, które wykluczy groźne dla życia choroby. Wiedza udostępniana w artykułach ma na celu zwiększenie świadomości i wiedzy oraz pomoc we wczesnym rozpoznaniu choroby i wezwaniu profesjonalnej pomocy. Nigdy nie ignoruj żadnych niepokojących objawów – zachęcamy do zapoznania z artykułem “Czym kończy się bagatelizowanie objawów“. Zawsze należy mieć dystans do własnej oceny stanu zdrowia poszkodowanego, bez względu na posiadane kwalifikacje. Pamiętaj, że wyłącznie kompleksowe badania pozwalają określić, czy zdrowie i życie ludzkie jest zagrożone. Nigdy nie bój się i nie wahaj skorzystać z pomocy specjalistycznej opieki w ramach pogotowia, lekarzy rodzinnych, oddziałów SOR lub całodobowej opieki medycznej. Pamiętaj też, że czas ma decydujące znaczenie w przypadku każdego schorzenia zagrażającego zdrowiu i życiu! Nie bój się numeru 112, życie i zdrowie jest najważniejsze!